Ślimak bananowy

Drugi co do wielkości ślimak na świecie. Osiaga 25 cm długości i waży do 115 gram. Żywi się materią organiczną.

Zespół Pradera-Williego - choroba wilczego głodu

 ang. Prader-Willi syndrome, Prader-Labhart-Willi syndrome, PWS

To zespół wad wrodzonych spowodowana brakiem chromosomu pochodzącego od ojca. Objawy choroby to: 

• hipotonia mięśniowa - w okresie prenatalnym słabe ruchy płodu, brak akcji porodowej (częste ułożenie pośladkowe płodu), problemy z karmieniem dziecka - słaby odruch ssania, obniżone napięcie mięśniowe poprawia się w wieku od 2-4 lat. napięcie,
• niski wzrost, 
• małe ręce i stopy,
• zez zbieżny,
• upośledzenie umysłowe, jednocześnie niezwykłe zdolności poznawcze - zamiłowanie do układania puzzli oraz umiejętność zapamiętywania czytanego tekstu, 
• opóźnienie rozwoju mowy,
• niedorozwój narządów płciowych (hipogonadyzm), 
• otyłość - występuje mniejsze zapotrzebowanie energetyczne oraz niepohamowana potrzeba jedzenia,
• lepka, gęsta ślina
• wysoki próg odczuwania bólu,
• skłonność do hipotermii (podwyższonej temperatury ciała)
• zaburzenia snu, bezdech nocny
• hipopigmentacja skóry, tęczówek oczy, włosów
• dziecko może być agresywne, kapryśne, uparte, skłonne do wybuchów złości oraz zachowań obsesyjno-kompulsyjnych (nerwica natręctw) i psychoz - skubanie skóry

Leczenie hormonami wzrostu. Terapia wymaga diety, ograniczenia dostępu do jedzenia.

W Polsce odnotowano 100 przypadków z PWS 

Zaburzenie afektywne dwubiegunowe - CHAD - choroba maniakalno-depresyjna

Częstotliwość występowania to od 0,4-1,6%. Zaburzenie jednobiegunowe (depresja) dotyczy 21% kobiet i 13% mężczyzn. Cyklotymia - stan zaburzenia od łagodnego do umiarkowanego. Mowa jest tutaj a stanie depresji (która może trwać do 4 do 9 miesięcy i być sprzeczna z porami roku) i manii (trwającej do kilku tygodni do 5 miesięcy). Często towarzyszy temu poczucie euforii nieadekwatnej do sytuacji. Naprzemiennie pojawiają się okresy smutku i przygnębienia. Często następuje okres względnego spokoju - remisji. Choroba ta dotyka zarówno mężczyzn jak i kobiety w różnym wieku. Najczęściej ujawnia się między 20 a 30 r. ż. W przypadku wcześniejszych objawów trudno jest tą chorobę całkowicie rozpoznać. Często u młodzieży tego typu zachowania wiąże się z okresem dojrzewania.  
Chorobie tej towarzyszy często nadużywanie alkoholu, zażywanie substancji psychoaktywnych oraz problemy psychiczne np. stany lękowe. 

DEMENCJA (OTĘPIENIE)

to postępujący spadek sprawności umysłowej wskutek choroby ośrodkowego układu nerwowego np. w padaczce, miażdżycy naczyń mózgowych, otępienie starcze, alkoholowe, pourazowe.  W najcięższych przypadkach osoba nie jest w stanie być czynna zawodowo czy społecznie, nie jest w stanie wykonywać codziennych czynności, może mieć problemy z komunikacją, wymaga ciągłej opieki lekarskiej. 

ślimaki brzuchonogi

Ostatnio ciągle chodzę z córeczką po ogrodzie i wszędzie je widzę więc postanowiłam o nich napisać. 

GASTROPODA = gaster (brzuch) i pous (noga)

to jedna z najbardziej zróżnicowanych gromad mięczaków zaliczany czasem do podtypu muszlowców. Istnieje 105 tys. gatunków.  W Polsce jest 6 gatunków morskich i ok. 200 gatunków lądowych i ok. 50 słodkowodnych. Wielkość ślimaka waha się między poniżej 1mm do kilkudziesięciu centymetrów. 

Ślimaki mogą być rozdzielnopłciowe lub obojnakie. Mały ślimak wykluwa się z muszlą embrionalną, to jego szkielet zewnętrzny pełniący funkcję ochronną. Muszla czasem zanika lub ulega redukcji. Jest zazwyczaj skręcona, może być też w kształcie czapeczki tak jak w przypadku przytulika strumieniowego . 
Ślimaki mogą być glonożerne, roślinożerne, drapieżne i pasożytnicze. Wiele ślimaków roślinożernych nie gardzi pokarmem mięsnym, atakując inne ślimaki pub zjadając padlinę. Ulubionym pokarmem zwłaszcza ślimaków nagich są grzyby (zarówno jadalne i trujące dla człowieka). 

TETRALOGIA

 to cykl 4 utworów literackich, połączone są wspólnym tytułem jednak każdy z nich stanowi odrębną całość. 

Przykładem jest tetralogia Szekspira (Ryszard II, Henryk IV, część 1, Henryk IV, część 2,Henryk V).

Tetralogia w starożytności była widowiskiem teatralnym złożonym z trzech tragedii i dramatu satyrowego tego samego autora. 

tatrologia

 tatroznawstwo - całokształt wiedzy o Tatrach

PEROROWAĆ

perorować - przemawiać

perora - przemówienie, nudne pouczenie, reprymenda

Sozologia

Hmm, sozologia to nauka o ochronie środowiska przyrodniczego, zajmująca się zmianami w zanieczyszczeniu gleby, powietrza czy wody. Bada przyczyny i skutki zmian w przyrodzie spowodowane rozwojem cywilizacji. Przedmiotem zainteresowania sozologii są także choroby cywilizacyjne.

permisywizm / permissivism

Pogląd o całkowitej tolerancji wobec ludzkich zachowań - wszelkie zakazy są bezużyteczne a nawet szkodliwe. 


We use word permissivism when one tolerate all human behaviours. All prohibitions are useless, even harmful.

Bałwochwalstwo / idolatria

grec. eidolon - obraz lub posąg; latreia - kult.

W religiach abrahamowych bałwochwalstwo (idolatria) to grzech - to oddawanie czci bożkom (bóstwom), także gdy ludzie przywiązują zbyt dużą wagę do rzeczy doczesnych kosztem Boga. 

Stary Testament
Izraelici podkreślali wyłączność swojego Boga - Jahwe. Pierwsze przykazanie zabrania czczenia innych bogów. Zabroniono tworzenia posągów.

Nowy Testament
Oddawanie czci bożkom to kult demonów. Święty Paweł jako bałwochwalstwo traktuje także chciwość - kult pieniądza, władzę oraz wszelkie rozkosze życiowe. Unikanie tych rzeczy jest warunkiem zbawienia.

Islam
W Islamie to szrik - oddawanie czci innemu bogowi niż Allah, jest to największy grzech i nie będzie wybaczony. 

TYRADA

Dłuższa wypowiedź, przemówienie w stylu podniosłym, w literackiej tragedii tyrada stanowiła zasadniczą formę dialogu. 

Enureza/inkontynencja

łac. incontines - nietrzymanie przy sobie.

Niekontrolowane wydalanie moczu lub kału. 

Występuje w przypadku:

• zmiany położenia macicy
• obciążenia dla mięśni macicy (ciąża, poród, nadwaga)
• przerost gruczołu prostaty
• menopauza
• urazy rdzenia kręgowego
• stwardnienie rozsiane
• chroniczne zaparcia
• zapalenie pęcherza moczowego
• leki diuretyczne (moczopędne)
• kamica nerkowa
• guzy systemu urogenitalnego
• ostre zapalenia
• problemy psychiczne
• zaburzenia lękowe
• choroba Parkinsona
• choroba Alzheimera
• wady wrodzone
• zabiegi chirurgiczne
• udar mózgu.

U dzieci nietrzymanie moczu może trwać do 5 roku życia. Nie należy dziecka karać, a wręcz wykazać się zrozumieniem, gdyż cała sytuacja jest dla dziecka krępująca zwłaszcza jeśli zdarza się to starszemu dziecku. 

W niektórych przypadkach powód jest natury fizjologicznej np. zbyt mały pęcherz. Wtedy należy skontaktować się z pediatrą czy urologiem.

Czasami jest to problem natury emocjonalnej. Każda zmiana w otoczeniu dziecka może wywołać lęk i nocne moczenie. Często na koloniach na łóżkach małych dzieci umieszcza się ceratki pod prześcieradła. 

Kolejnym powodem jest niepanowanie jeszcze sztuki trzymania moczu. Należy dziecko systematycznie budzić w nocy by skorzystało z nocnika czy toalety. Gdy dziecko staje się coraz starsze śni mu się, że ktoś mu mówi, że powinien skorzystać z toalety. Nawet gdy dziecko częściowo obudzi się to i tak będzie miało wrażenie, że je ktoś prowadzi do łazienki. 

Także rodzice głowa do góry. Dziecko wyrasta z nietrzymania moczu. Osobom dorosłym przydadzą się będą raczej farmakologiczne rozwiązania.

diggeridoo

To instrument dęty australijskich aborygenów. Jest to to jeden z najstarszych instrumentów dętych na świecie, ma około 1500 lat (świadczą o tym malowidła skalne mieszkańców Kakadu ).
Opisywane jest jako drewniana trąbka, przez muzykologów jako aerofon. Rurka mierzy od 1 do 1,5 metra. Rzadko bywają krótsze lub dłuższe. Im dłuższy instrument tym niższy dźwięk. 
Aborygeni tworzą diggeridoo z drzewa eukaliptusowego, głownie z pnia, choć czasem z bocznych gałęzi. Rzemieślnicy spędzają dużo czasu na wyszukaniu odpowiedniego drzewa, wyjedzonego w środku przez termity, bez naruszenia zewnętrznej części pnia.  

Dla Aborygenów północnej Australii diggeridoo jest ważną częścią kultury. Podczas uroczystości grają na nim wyłącznie mężczyźni.  

British Medical Journal po przeprowadzeniu badan stwierdził, że nauka gry na diggeridoo wpływa pozytywnie na problemy z chrapaniem i niedotlenieniem podczas snu. Wzmacnia się muskulatura górnych dróg oddechowych. 

Somnabulizm

Somnabulizm = sennowłóctwo = lunatyzm

Somnabulizm pochodzi z łaciny: somnus to sen a ambulus - chodzący.  
Lunatyzm pochodzi od słowa luna - księżyc. 

To oczywiście chodzenie podczas spania. Winowajcą jest tutaj niedojrzały układ nerwowy. Dlatego występuje często u dzieci i jest niegroźne, a u dorosłych (18% populacji) nazywane jest już chorobą. U dzieci najczęściej to zjawisko występuje raz w życiu. Broughton z Ottawy udowodnił, że dziecko pozostawione na podłodze w czasie snu samo wstanie i zacznie chodzić. Co najmniej 15% dzieci w wieku od 4 do 12 lat lunatykuje, a większość to chłopcy. Najczęściej dzieci wyrastają z tego w wieku dojrzewania. Najczęściej dochodzi do tego zjawiska podczas pełni, chory nie musi go widzieć, organizm wyczuwa. 

W 1987 r. pewien jedenastoletni chłopiec przejechał 160 km. pociągiem towarowym zanim się obudził. 

Śpiący wstaje i wykonuje różne czynności: ubiera się, je, Umysł śpi więc człowiek nie jest w stanie kontrolować zachowania - jest bardzo podatny na sugestie innych osób. San ten trwa od kilku do 30 minut, a nawet dłużej. Lunatyk oczy ma otwarte, widzi wszystko i jest w stanie omijać przeszkody, pisać i czytać. Potrafi zareagować na pytanie innych, ale nie musi na nie odpowiedzieć. Najczęściej odpowiada prawdę. Lunatykowanie to także: jazda samochodem, chodzenie po murach, wypadnięcie z okna czy odkręcenie gazu i wysadzenie domu w powietrze. Zdarza się, że osoba może być agresywna - dochodzi do pobić, znanych jest 10 morderstw. 

Najczęściej somnabulik nic nie pamięta. Lunatykowanie pojawia się już od 30-40 minut od zaśnięcia w szczytowym momencie snu - w fazie NREM (powolny ruch gałek ocznych, sen głęboki). U dorosłych somnambulizm wiąże się ze stresem, nadużywaniem alkoholu, zmęczeniem. Leczy się poprzez psychoterapię (spłycanie snu), techniki relaksacyjne tj. hipnoza i autohipnoza oraz przez podanie środków antydepresyjnych. 

Często występują tutaj problemy z oddychaniem w czasie snu. Prowadzi to prawdopodobnie do zakwaszenie krwi.

Noc świętojańska = noc Kupały

Na śląsku i Podkarpaciu to sobótka, na Warmii i na Mazurach to palinocka. Noc świętojańską obchodzi się w nocy z 23 na 24 czerwca.

To święto wody, ognia, słońca, księżyca, płodności, radości i miłości. Obchodzone jest wśród ludów słowiańskich, bałtyckich, germańskich, celtyckich oraz przez część ludów ugrofińskich. W Finlandii jest to jedno z najważniejszych świąt kalendarzowych. W Łotwie ligo to święto państwowe i dzień 23 i 24 czerwca są dniami wolnymi od pracy. A na Litwie wolny jest 24 czerwiec. 
Nazwa została wymyślona w XX wieku przez chrześcijan, Kościół nie mogąc wykorzenić sobótki, zasymilował (przystosował) ją z obrzędami chrześcijańskimi. Patronem został Jan Chrzciciel nazywany Kapałą. Pojawił się tutaj rytualny chrzest. 

Wyraz kupała pochodzi prawdopodobnie od słowa kump (zgromadzenie, grupę, zbiorowość, gromadę), a sobótka oznaczało sabat. 

Na Litwie powstała pieśń. Pierwszej wiosny po stworzeniu świata Księżyc wziął ślub ze Słońcem. Gdy słońce wstało to Księżyc ją zdradził z Jutrzenką. Od tamtej pory te 2 ciała niebieskie rywalizują ze sobą, najbardziej podczas letniego przesilenia, gdy dzień jest najdłuższy a noc najkrótsza.

Święto to wszędzie obchodzono podobno. W Czechach i w Polsce skakano przez ognisko - miało to chronić przed nieszczęściem. Palono w nich zioła. Zabawom towarzyszyły  wróżby i tańce. Dziewczęta puszczały wianki z zapalonymi świecami na wodę. Gdy wianek został wyłowiony przez kawalera oznaczało to szybkie zamążpójście. Gdy płynął to dziewczyna wyjdzie za mąż ale nieprędko, a gdy utonął, spalił się to zostanie starą panną. Bydłu na rogi zawieszano wianki z bylicy - miało to ustrzec je przed chorobami i urokami czarownic. W Serbii z dogasających ognisk tworzyli pochodnie i obchodzili domostwa by chronić przed duchami. 
W niektórych regionach wierzono, że kąpiel 23 czy 24 czerwca w dzień w rzekach, strumykach czy jeziorach jest niewskazana, a kąpiel o zmierzchu czy przed świtem miała właściwości uzdrawiające. 

Góry

  
Góry zrębowe (załomowe) 
powstały w skutek dźwigania pewnego obszaru. Pod wpływem sił tektonicznych powstaje naprężenie w skorupie ziemskiej. Następuje przemieszczanie mas skalnych wzdłuż linii pękania (uskoków). Ta aktywność sejsmiczna trwająca miliony lat przesuwa masy skalne wzdłuż uskoków o setki kilometrów w poziomie i kilka w pionie. 

Góry zrębowe to Sudety, Góry Smocze

Góry wulkaniczne
zbudowane są ze skał wulkanicznych, piroklastycznych (bomby, pyły, popioły wulkaniczne). Mają postać stożków czy kopuł z obniżonymi kalderami (zagłębienie w szczytowej części wulkanu). Niektóre góry pod wpływem erupcji ulegają częściowemu zniszczeniu. Powstają rozległe zagłębienie - kaldera a przy jej brzegach powstają młodsze stożki wulkaniczne z kraterami. Najczęściej tworzą się pojedyncze stożki dookoła krateru. Gdy kilka wulkanów sąsiaduje ze sobą jest możliwe powstanie pasma gór wulkanicznych.

Góry fałdowe 
powstają w wyniku fałdowania i wypiętrzania mas skalnych. Fałdowanie to boczne ściskanie poziomo ułożonych warstw skalnych i wyciskanie płyt kontynentalnych. To najczęściej spotykane góry na świecie: Himalaje, Andy, Alpy, Karpaty. 

Masajowie ciąg dalszy...

• Dla Masajów ważna jest kohorta (czyli podział społeczności ze względu na jakąś cechę).
• Mali chłopcy spędzają najwięcej czasu na zabawach, ale zajmują się także cielakami jak tylko nauczą się chodzić. 
• Dziewczynki zajmują się dodatkowymi pracami związanymi z gotowaniem, czy dojeniem. 
• Wojownicy (morans, murran) to chłopcy od 12 do 25 lat. Co 15 lat powstaje nowa grupa. By stać się wojownikiem chłopiec musi przejść zabieg obrzezania, bez okazywania bólu. Rekonwalescencja trwa od 3 do 4 miesięcy, chłopcy noszą czarne ubrania. Przez ten czas chłopcy mieszkają w wiosce (manyatta), zbudowanej przez ich matki. Nie buduje się tutaj ogrodzenia, ponieważ chłopcy nie posiadają bydła i nie przechowują żywności. 
• Gdy powstaje nowe pokolenie wojowników, dotychczasowi morans stają się "młodymi starszymi". Stają się odpowiedzialni za polityczne decyzje, aż staną się starszymi. 
• Gdy wojownik staje się starszym wojownikiem następuje rytuał ogolenia głowy i mężczyzna wybiera obie kobietę, którą chce poślubić. 
• Wojownicy zapewniają bezpieczeństwo, przemierzając ziemie. Angażują się w hodowlę bydła, wzbogacają zapasy poprzez handel i barter (wymiana towar za towar). 
• Chłopcy wraz z wojownikami w okresie suszy odpowiedzialni są za wszystkie zwierzęta.
• Kobiety zajmują się pracami domowymi, przynoszeniem wody, drewna na opał, dojeniem i gotowaniem. Kobiety zajmują się wytwarzaniem biżuterii. 
• Kobiety także przechodzą rytuał przejścia - emorato (obrzezanie). Wtedy dziewczynki dowiadują się że są gotowe do zamążpójścia. Po obrzędzie kobiety ubierają się na czarno i malują twarz. Często stosuje się już metodę "obcinania słowami" - towarzyszą temu śpiewy i tańce. 
• Zamężne kobiety w ciąży są zwolnione z ciężkich prac domowych.
• Masajowie są poligamistami z powodu częstej umieralności noworodków i wojowników. Dopuszczalna jest także poliandria (kobieta wychodzi za kilku mężczyzn - za całą kohortę). 
• Gdy kobieta ucieka od męża, gdy jest źle traktowana to dochodzi do rozwodu Kitala  - kobieta wraca do domu ojca. Opieka nad dziećmi uzgadniana jest wspólnie. 
• Muzyka i taniec    Chór wokalistów wyśpiewuje rytm, a przewodnik  muzyki (olaranyani) śpiewa. Podczas śpiewania Masajowie ruszają szyją. Kobiety śpiewają kołysanki i pieśni pochwalne dla synów. Stosują także róg Kudu. Obrzęd wejścia w wiek wojownika składa się z 10 dni śpiewu. Następuje marsz przeszłości (skaczący taniec). Wojownicy tworzą okrąg a jeden w środku skacze utrzymując prostą pozycję. 
• Popularne jest przekłuwanie uszu i rozciąganie małżowin usznych.  następuje także usuwanie kłów zębów mlecznych. Masajowie wierzą, że biegunka, wymioty, gorączka we wczesnym dzieciństwie są spowodowane opuchlizną dziąseł przy kłach. Kły to "robaczywe zęby".
• Tradycyjne pożywienie to mleko, mięso i krowia krew, teraz jest to krowie mleko i mączka kukurydziana. Mleko pije się świeże lub w herbacie, a mączkę stosuje się do owsianki. Masło jest ważnym składnikiem diety niemowląt. Krew piją rzadko. Jedzą mączkę, ziemniaki,ryż i kapustę
• Hodują rośliny, które dodają do zup. Wykorzystują akację nilową. Piją wywar by dodać sobie energii, pozbyć się lęku. Zupę jedzą z korzeniami i korą, które obniżają cholesterol. Przekąskami są owoce. 
• Mieszanka krowiej krwi i mleka wykorzystywana jest w rytuałach i do leczenia chorych. 
• Ubiór różni się w zależności od wieku, płci i miejsca zamieszkania. Młodzi mężczyźni ubierają się na czarno przez okres kilku miesięcy. Jednak ulubionym kolorem Masajów jest czerwony. Noszą także odzież w kolorze niebieskim, w pasy i szachownice. Od lat 60-tych Masajowie zastąpili skóry odzieżą bawełnianą. 
• Shuka to płótna owijające każde ramię, a jedno zakłada się na wierzch. Płótna zazwyczaj są w kolorze czerwonym, z dodatkiem innych kolorów, i we wzory (np. szkocką kratę). Wojownicy nie unikają szat koloru różowego w kwiecisty wzór. 
• Wielu Masajów w Tanzanii  nosi sandały o plastikowej podeszwie. Mężczyźni i kobiety noszą drewniane obrączki.

Inwigilacja

łac. invigilare - czuwać nad czymś.

 To zespół czynności stosowanych do śledzenia zachowań ludzi. Zastosowanie znajduje w krajach totalitarnych by ingerować w życie osobiste obywateli. To także obserwacja jednostek, grup za pomocą tajnych agentów (policja, prywatny detektyw, służby specjalne).

Także państwa demokratyczne posługują się inwigilacją. W inwigilacji elektronicznej przodują tutaj Stany Zjednoczone. Tutaj jest to tłumaczone jako zapobieganie terroryzmowi. Rozmowy telefoniczne, transfer danych maile są monitorowane przez automatyczne systemy nasłuchu.

Echelon - międzynarodowa (światowa)  sieć wywiadu elektronicznego. Współdziałają ze sobą: Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Kanada, Australia i Nowa Zelandia a echelon zarządzany jest przez amerykańską służbę wywiadu NSA (National Security Agency). Jedna z baz znajduje się w Wielkiej Brytanii (w Menwith Hill). Oficjalnie to baza wojskowa Wielkiej Brytanii, ale dzierżawi część ziemi stronie amerykańskiej.  
System prawdopodobnie przechowuje i analizuje przekazy elektroniczne z całego świata. System gromadzi ich ok 3 mld dziennie. 

Masajowie

Autochton - przedstawiciel rdzennej ludności np. Indianie amerykańscy czy australijscy aborygeni.  

Masajowie        

• afrykańska grupa etniczna, półkoczownicza.
• zamieszkują Kenię 

oraz północną Tanzanię 

• Porozumiewają się w języku Maa (z rodziny Nilo-Saharyjskich). Uczą się języków urzędowych Kenii i Tanzanii: suahili i angielskiego.
• Są zdolni do uprawiania roślin na pustyni i w buszu.
• U Masajów widoczny jest patriarchaizm - większość decyzji podejmowanych jest przez starszych mężczyzn.
• Nie stosują kary śmierci - wystarczą przeprosiny czy zapłata w bydle.
• Są monoteistami (wierzą w jednego Boga). ich Bóg nazywa się Engai (Enkai). Jest to Bóg o 2 naturach: Czarny Bóg jest łaskawy, a Czerowny chciwy.
• Najważnieszją osobą jest laibon. Zajmuje się on szamańskim leczeniem, wróżeniem, proroctwami, modlitwami o zwycięstwo w walce oraz przywoływaniem deszczu. Jego moc zależy od jego osobowości, a nie od pozycji.
• Bydło stanowi główne pożywienie, Bogaty człowiek to ten, który ma dużo dzieci i bydła. Wg ich wierzeń Bóg podarował im bydło na całym świecie, dlatego do rzadkosci należą kradzieże bydła innym plemionom.
• Wioski (enkang) otoczone są płotem budowanym przez mężczyzn. W nocy bydło, kozy są zamykane w centrum z dala od dzikich zwierząt.
• Trwałość budowanych domów jest bardzo mała. Manyatty (chaty) budowane przez kobiety mają kształt owalu lub koła. Szkielet domu to drewniane tyczki wbite w ziemię poprzeplatane mniejszymi gałązkami. Całośc oblepiana jest mieszanką błota, trawy, krowiego gnoju, moczu i popiołu. Na niewielkiej przestrzeni rodzina gotuje, śpi, prowadzi życie towarzyskie, przechowuje żwność, żyją tutaj także małe zwierzęta gospodarskie.
•  Z powodu częstych zgonów, niemowlę uznaje się dopiero gdy skończy 3 dni.
• U Masajów nie ma ceremonii pogrzebowych, zmarli pozostawiani są padlinożercom.

Zespół Treacher-Collins'a

Częstość występowania: 1:50 000 urodzeń w populacji ogólnej.
Występują tutaj wyraźna anomalie twarzy: skośne oczy, brak policzków, niedorozwój małżowin usznych i ucha wewnętrznego. 

Mogą pojawiać się problemy ze słuchem, ważne jest wdrażanie do prawidłowej mowy, ćwiczeń logopedycznych. Dziecko rozwija się zupełnie normalnie w aspekcie mentalnym i ruchowym. W życiu codziennym pojawiają się problemy z oddychaniem i karmieniem  z powodu mikrognacji - nieprawidłowo małej żuchwy. Problemem jest także niedosłuch, suche oko, infekcje oczu, niedomykanie powieki oraz zbyt mały kciuk utrudniający chwytanie. 
Dziecko wymaga opieki okulistycznej, chirurgicznej, plastycznej, laryngologicznej.  

Nieszczęścia chodzą parami? Prawo serii

Dzisiaj miałam dosyć nietypowy dzień. Zaczęło się od oglądania z moją córeczką zdjęć wiszących na ścianie. Spadła nam jedna ramka i pękła. Następnie otworzyłam lodówkę i zawartość jednej półki w drzwiach zleciała na podłogę, w tym oczywiście szklana butelka z olejem lnianym. A na samym końcu na podłogę spadła mi szklana pokrywka od patelni.

Prawo serii - jedno zdarzenie uważane za rzadkie występuje jedno po drugim w krótkim okresie czasu.

Najpierw zjawisko to zostało zaobserwowane w grach losowych. 
Charles Wells w 1891 roku jednej nocy rozbił cały bank. Grał w ruletkę w kasynie w Monte Carlo. 
Prawo serii występuje także w badaniach naukowych. 

W latach 1975 r. na Bermudach zginął człowiek na skuterze potrącony przez taksówkę. Rok później jego brat także zginął na skuterze potracony przez taksówkę. Dziwne jest to, że to była ta sama taksówka z tym samym pasażerem. 

W latach '30 w Detroit z okna wypadło dziecko prosto na głowę Josepha Figlocka. Ani mężczyźnie ani dziecku nic się nie stało. Rok później to samo dziecko ponownie wypadło z okna i ponownie spadło na głowę przechodnia, oczywiście samego Figlocka. 

Paul Kammer - biolog postanowił zbadać prawo serii. Wydał książkę o tym tytule. 
Dzisiaj interesują się tym zjawiskiem badacze zjawisk paranormalnych np. Francuz Jean Moisset.

Zespół Goldenhara

Zespół Goldenhara (Oculoauicular Dysplasia lub OAV):

to występowanie zniekształceń twarzy. Zwykle dotyczy jednej strony. Objawia się:

*częściowo wykształconym lub całkowicie nieobecnym uchem zewnętrznym (mikrocja),
*możliwe przemieszczenie podbródka w kierunku wadliwego ucha,
*niesymetrycznością ust.
*niezłośliwym guzem oka,
*brakiem oka.

1% szansy, że rodzeństwo dziecka chorego będzie miało te same wady.

3% szansy, że potomek dziecka chorego odziedziczy chorobę.

Problemy związane z OAV:

> kłopoty ze słuchem,

> trudności w poruszaniu częścią twarzy,

> problemy stomatologiczne,

> język może być mniejszy po chorej stronie twarzy,

> zrośnięte kości szyi.

MIKROCJA

Wada wrodzona. micros - mały i otos - ucho

Mikrocja (hipoplazja) to sytuacja, gdy małżowina uszna jest mniejsza niż normalnie. 

Anocja - brak małżowiny usznej.

Atrezja - brak przewodu słuchowego.

Problem dotyczy jednego dziecka na 7000 do 10000. Częstotliwość występowania zależy od grup etnicznych, np. u Indian amerykańskich to 1/2500. Wada pojawia się u płodu już w 6-7 tygodniu. Widoczny jest niedorozwój żuchwy po stronie wady. Niektóre leki tj. thalidomide, leki przeciwtrądzikowe, zanieczyszczenie środowiska, czy radioaktywne promieniowanie zwiększają ryzyko występowania mikrocji (w Japonii odnotowano sporo przypadków). Jeśli w rodzinie wystąpiła już ta wada, to prawdopodobnie będzie ona odziedziczona. Częściej występują u chłopców z prawej strony. Mikrocja obustronna występuje u 10% przypadków.

Bardzo często objawia się z innymi wadami np. Zespół Goldenhara czy zespół Treacher-Collins'a. 
Leczeniem zajmuje się neonatolog, otolaryngolog.

DENIWELACJA

O deniwelacji mówi się w geografii i geologii. Dotyczy wszelkich nierówności terenu. Deniwelacja to różnica wysokości pomiędzy najwyżej a najniżej położonym punktem np. w jaskini. 
Gdy najwyżej położonym punktem jest wlot do jaskini to deniwelacją jest jej głębokość.
Powierzchnia zdeniwelowana nie jest płaska ani pozioma. 

Wrodzona Ślepota Lebera (LCA)

Wczoraj byliśmy rodziną na festynie wspierającym Adasia. Na imprezę został zaproszony Cezary Żak, który postanowił wspierać chorego chłopca. Pomimo hałasu, człowiek wrzucił do puszki kilka złoty dla małego mieszkańca. 

Ślepota Lebera to nieuleczalna choroba genetyczna. Jest ona przyczyną najczęstszych problemów z widzeniem u małych dzieci.  Polega na stopniowej utracie wzroku. Źrenice nie reagują na światło, dziecko nie potrafi skupić się na danym przedmiocie, widoczny jest oczopląs. Od urodzenia u noworodka pojawia się światłowstręt. Obserwuje się także nadwzroczność (zamazywanie się obrazu, gdy patrzymy na coś z bliska), rozwijające się zmiany barwnikowe na dnie oczu, zapadnięcie gałek ocznych, hipoplazję (niedorozwój) środkowej części twarzy, niedosłuch, opóźnienie rozwoju psychomotorycznego, powiększenie wątroby. W wieku 20 lat człowieka dochodzi do całkowitej utraty wzroku. Istnieje ryzyko 25% zachorowalności na tą samą chorobę u rodzeństwa, jednak u potomstwa to jest zaledwie 1%. 

Choroba ta występuje u około 80 000 osób, czyli 10-20% przypadków wrodzonej ślepoty w krajach rozwiniętych.   
Badania nad tą chorobą były już prowadzone 30 lat temu, na zwierzętach. Po owocnych badaniach przyszedł czas na człowieka. Skutkuje tutaj terapia genowa w celu częściowej poprawy wzroku u dzieci, potwierdzają to badania z 2009 r.

Wymagana jest tu rehabilitacja ruchowa i wzrokowa.

Delfin...

Określenie dla wodnych ssaków z rzędu waleni. 
Żyją w morzach i oceanach na obu półkulach i w rzekach równikowych. Często przybywają w gromadach, liczący od kilku do kilkuset osobników, w których widoczna jest hierarchia. Posiadają zdolność echolokacji i elektrorecepcji. Posługują się dźwiękami - językiem delfinów.

Są to średniej wielkości walenie (mierzą od 1 do 5, a największe 8 m) o długim pysku z licznymi stożkowymi zębami. Skórę mają gładką, pokrytą śluzem ułatwiającym poruszanie się. Na końcu ogona fald skórny, pełniący funkcję poziomej płetwy - to główny narząd ruchu. Na głowie ma melon - okrągły narząd służący do echolokacji. Szkielet  pokryty jest grubą warstwą mięśni i tkanki tłuszczowej, która utrzymuje ciepło. Często wypływają na powierzchnię by zaczerpnąć powietrza. Płuca delfinów są niewiele większe od ludzkich. Delfiny wykorzystują tlen efektywniej i magazynują go w mięśniach, by dłużej wytrzymać pod wodą. Częstotliwość oddechów  na powierzchni waha się od 1-6 na minutę. Delfiny butlonose mogą wstrzymać oddech na 15 minut. Skóra ma różne odcienie szarości. Grzbiet ma ciemniejsze ubarwienie a brzuch jest jaśniejszy. Delfiny słodkowodne to najbardziej pierwotne walenie. Posiadają wiele cech adaptacyjnych tj. ruchoma szyja - pozwalająca na ruszanie głową.

Organy rozrodcze znajdują się na skórze brzucha. Samice parzą się co 4, 5 lat. U samców cykl rozrodczy powtarza się co rok, w tym czasie samiec może zapłodnić więcej niż jedną samicę. Ciąża trwa około roku. 

Delfiny są mniej aktywne w nocy. Śpią, unosząc się w wodzie na głębokości ok 50 cm. z jednym okiem otwartym. W czasie snu oddycha wynurzając się co 30 sekund na powierzchnię nie budząc się.

Delfiny często polują ławicami, nawet z rekinami, są drapieżnikami. Żywią się rybami (makrelami, śledziami, sardynkami, dorszami) kałamarnicami i skorupiakami, ośmiornicami i mątwami. Chwytają pożywienie za pomocą stożkowatych zębów i połykają w całości. 

Pływają z prędkością do 50 km/h. Wyskakując z wody często wykonują akrobatyczne figury. Podpływają do statków, aby unosić się na falach. 

Wrogiem jest orka. W sytuacjach zagrożenia silniejsze osobniki otaczają słabsze (ranne, chore) broniąc je, utrzymując na powierzchni.

Delfiny mają duży, mocno pofałdowany mózg i szczycą się większą inteligencją niż szympansy.
Przeciętna  długość życia delfinów pospolitych i butlonoscy wynosi 20 lat.

Profetyzm...

to zjawisko występujące w różnych religiach - niektórzy ludzie powoływani są przez bóstwo do głoszenia jego woli i prorokowania, czyli przewidywania przyszłości. bardzo popularne w starożytności.
Dzieje się tak w Biblii, Koranie: Jezus, Jan Chrzciciel, Mahomet.


Prorokami biblijnymi są także:
Izajasz - zapowiedział przyjście Mesjasza oraz wyjście z niewoli babilońskiej.
Jeremiasz - jego księga o przyszłości przepełniona pesymizmem i smutkuem
św. Jan - jest autorem Apokalipsy

Znani prorocy



Nostradamus         

żył w latach 1503-1566. Był francuskim lekarzem, astrologiem. Nostradamus pisał centurie - to nieuporządkowane chronologicznie wiersze pisane w sposób niejednoznaczny,, pełne metafor.

Mitar Tarabic   
Żył ww latach 1829-1899. Serbski wizjoner ze wsi Kremma. Przewidział loty w kosmos, epidemie, obie wojny, mówił o Antychryście - Hitlerze. 

Anton Johannson        
Żył w latach 1858-1909. Szwedzki rybak uważał, że Wojna w Europie zacznie się w 2027 - Rosja zaatakuje Skandynawię i będzie pokonana przez Chiny. Na Polskę znowu natrą Niemcy, tym razem Polska odniesie sukces. 

Edgar Cayce "śpiący prorok" 

żył w latach 1877- 1945.W wieku 20 lat nagle stracił głos, dzięki hipnozie odzyskał go z powrotem. Sam znalazł receptę na swój przypadek. Odtąd regularnie został poddawany hipnozie, pomagając pacjentom - wydawał polecenia jak można danej osobie pomóc, a znał tylko jej nazwisko i miejsce pobytu. Wydał tzw. "readings" które opisywały możliwości radzenia sobie z różnymi dolegliwościami.

Był także wizjonerem. Przewidział topnienie lodowców, zmiany klimatycznie, przechylenie osi kuli ziemskiej, przesunięcie biegunów oraz zburzenie Nowego Jorku. Większość tych przepowiedni była niejasna i zaszyfrowana. Inne były wizje dotyczące przeszłości. Opowiadał o dawnych cywilizacjach tj. Og, Lemuria, Atlantyda, antyczny Egipt. Wspominał pierwsze wędrówki do Pirenejów, imperium Inków. Wiele wizji zostało potwierdzonych przez naukowców. 

Baba Wanga    

Żyła w latach 1911-1996. U bułgarskiej wizjonerki pojawiały się pielgrzymki by przewidziała przyszłość. Głosiła wyludnienie Europy spowodowane III wojną Światową.

Podlasianka

zmarła niedawno anonimowa warszawianka. Ubiegała się o wstąpienie do zakonu, jednak na drodze stały jej zdolności. Jej wizje odnosiły się głownie do Kościoła i totalitaryzmu. Widziała koniec świata w III wojnie światowej. 

Anton Johannson
Żył w latach 1858-1909. Szwedzki rybak uważał, że Wojna w Europie zacznie się w 2027 - Rosja zaatakuje Skandynawię i będzie pokonana przez Chiny. Na Polskę znowu natrą Niemcy, tym razem Polska odniesie sukces. 

Dziobaki to...

Dziobaki to jajorodne ssaki. Zaliczane są do rzędu stekowców (czyli najbardziej prymitywnych ssaków, posiadających cechy gadów). 
Żyje w norach na brzegu rzek w południowo-wschodniej Australii i Tasmanii. 



Długość jego ciała wraz z ogonem do 60 cm, a waży do 2 kg. Pysk zakończony miękkim, nagim dziobem. Żeruje w wodzie, wiosłuje przednimi łapami i odnajduje pokarm za pomocą dotyku. Jego spłaszczony ogon służy do sterowania oraz jest magazynem zapasu tłuszczu. Stopy o 5 palcach zrośniętych błoną pławną zakończone są ostrymi pazurami. 

Dorosłe samce należą do nielicznych jadowitych ssaków. Jadu używają w walkach godowych  o terytorium. 
Samica składa w norze od 1-3 jaj, które wysiaduje przez okres od 7 do 10 dni. Młode po urodzeniu są niedołężne, ale karmione mlekiem matki bogatym w tłuszcz i żelazo zaczynają wytwarzać niezbędną hemoglobinę umożliwiająca dłuższe nurkowanie na bezdechu. Samice nie posiadają sutków, a mleko jest zlizywane z ciała matki.

Dziobaki żyją ok 15 lat. Podlegają całkowitej ochronie - jego futro stanowiło cenny nabytek. 

Różnica między królikiem a zającem.

Królik                                   

jest krępy, ma okrągłą głowę. Ma krótkie uszy i krótkie skoki. Jego waga waha się między 1.4 kg a 2,5.  Mierzy między ok 40 a 50 cm. Oczy jak widzimy ciemnobrązowe. Sierść i uszy są szarobrązowe. Brzuch ma jasnoszary lub biały. 

Króliki żyją w koloniach, najczęściej w parach (w tzw. rewirach). Preferują ziemię piaszczystą, pagórkowatą i osłoniętą krzewami na skraju lasu. Zamieszkują tunele, które wcześniej same wykopały i żerują w nocy. Są krótkodystansowcami. Nie oddalają się od swojej norki, by w razie czego mogły się do niej schować.  

Ciąża królika trwa od 28 do 33 dni i może występować od 4-6 razy w roku. W specjalnej norce na świat przychodzi od 4-6 młodych. Są ślepe, nagie i głuche. Karmione są 1-2 razy dziennie.

Króliki zostały udomowione i powstało wiele ras o różnych barwach. 



Zając

Jest smukły, uszy z czarnymi szpicami ma dłuższe od głowy i dłuższe od królika skoki. Waży od 3 do 6 kg i mierzy od 40 do 75 cm. Sierść (turzyca) ma rudo-szaro-brązową, ale brzuch biały. Ogon (omyk) czarny, a od spodu biały. Oczy jak widzimy są jasnobrązowe. 

Jest samotnikiem, tylko w okresie parkotów (godów) spotyka się z innymi osobnikami. Zające żyją na otwartych przestrzeniach, polach, łąkach. Odpoczywają w nieckach - w małych zagłębieniach w ziemi. Wieczorem wychodzą na żer.

Zając ma młode 3 razy do roku, rodzi się ich około 2-3 w miocie. W przeciwieństwie do królików młode nie są tak bezbronne. Mają sierść, widzą i słyszą. Karmione są raz dziennie.
Zające są długodystansowcami. Są w stanie uciekać 80 km/h uciekając przed wrogiem. Jest to zwierzę łowne, okresowo chronione. 

Rozkład liczby na czynniki pierwsze i kret

Wczoraj oglądałam na Polsacie kabarety z okazji Dnia Matki. Byłam zdumiona widząc na dolnym pasku ekranu życzenia dla Mam pisane z błędami. Zdziwiło mnie, że można napisać "szczenście", "wyłanczam". Co prawda po treści smsa ze "szczęściem" wywnioskowałam, że napisał to chłopiec, ale rzuciło mi się to w oczy.

Słowo "wyłączać" nie jest zbyt trudne. Nie mówimy "wyłanczać", ponieważ istnieje: wyłącznik, załącznik, wyłącznie.

Dzisiaj oglądałam program "Czy jesteś mądrzejszy od 5-klasisty?". Postanowiłam więc poszperać coś na temat kreta i rozkładu liczby na czynniki pierwsze.
Przykładem była liczba 126. Rozkład liczby na czynniki pierwsze polega po prostu na jej podzieleniu przez najmniejszą liczbę pierwszą 2.
a więc  126 : 2 = 63
a 63 : 3 = 21
21 : 3 = 7
7 : 7 = 1
 więc liczba 126 po rozłożeniu na czynniki pierwsze to:

2 x 3 x 3 x 7

jak możemy zuważyć to 2 x 3 =6
6 x 3 = 18
a 18 x 7 = 126

Teraz przejdźmy do kreta. Czym żywi się to stworzenie?

 Kret (po angielsku: mole)
Pierwsza informacja to owadożerny ssak. Wyobraźcie sobie, że ma aż 44 zęby, a łapy ma z mocno zagiętymi do tyłu pazurami, przystosowanymi do kopania tuneli.

Swoje pożywienie tj. dżdżownice, larwy owadów i drobne kręgowce lokalizuje za pomocą czułego słuchu i włosom na pysku i ogonie bardzo czułym na drgania. Tunele to pułapka na florę glebową.

Buduje podziemne gniazdo z mchu i trawy, a obok niego znajduje się jego pożywienie: żywe, unieruchomione dżdżownice. Komora z kilkuset osobnikami stanowi zapas na całą zimę.

Ciąża trwa tylko 28 dni i samica rodzi od 2-7 nagich młodych (zwykle raz w roku, późną wiosną). Kret nie zapada w sen zimowy tylko przesiaduje w korytarzach poniżej poziomu zamarzania.

Żyje ok 2 lat i jest zwierzęciem bardzo ruchliwym. Żyje samotnie, ale w czasie rui bywa agresywny w stosunku do rywali.
Kret jest aktywny przez 4 godziny najbardziej rano, a mocno śpi przez 3 (i wtedy chrapie :)).